Geschatte leestijd: 8 minuten
Na de geboorte van je kind hoor je dat het geen lang leven is gegund
Wanneer je als ouder bij de geboorte van je kind krijgt te horen dat het ernstig ziek is en geen lang leven is gegund dan stap je in de hefstigste rollercoasterrit van je leven die je je maar kunt voostellen. Hoe leg je aan familie, vrienden en kennissen uit wat er met je pasgeboren kind aan de hand is? Hoe leg je uit wat de toekomstverwachting is voor je pasgeboren kind?
En zo begint het
Het zijn geen makkelijke gesprekken met de familie! Zeker niet wanneer je pasgeboren kind er ondanks alles fantastisch uitziet en sommige familieleden daardoor gewoon niet kunnen aanvaarden dat je kind ernstig ziek is. Of omdat je kind een ziekte heeft dat genetisch met een van de familiesystemen … of misschien zelfs beide familiesystemen is verbonden. Hoe ga je binnen je gezin daarmee met elkaar om? Om dan maar even te zwijgen over de wereld buiten je gezin. En vooral niet te vergeten … hoe ga jij daarmee om?
Hoe gaan jullie samen verder wanneer je later ontdekt dat het aantal vrienden om jullie heen minder en minder wordt. Alsof zij het moeilijk vinden of liever niet meer in jullie nabijheid willen zijn. Alsof jullie zelf … jij, je partner en jullie andere kinderen … het al niet moeilijk genoeg hebben. Zij hebben immers ook alle aandacht en liefde nodig … net als jijzelf. Uiteindelijk probeer je alles wat buiten je gezin gebeurt van je af te laten glijden omdat je kind en gezin oneindig veel belangrijker zijn. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Het voegt een extra dimensie toe aan alle problemen die jullie al hebben.
Onbewust kom je in een overlevingsstand
Onbewust kom je in een overlevingsstand terecht waarin je altijd maar weer voor je kind vecht om het zo lang mogelijk te kunnen laten leven.
Er zijn momenten dat het fantastisch gaat, alsof er niets aan de hand is en het kind kern gezond lijkt. Er zijn ook van die momenten die zo verdrietig zijn en je kind zo ziek is dat het met spoed naar het ziekenhuis moet … je op dat moment bang bent dat het niet meer thuis zal komen.
Soms komen die sterke emotionele momenten vlak na elkaar en schiet je in korte tijd van blijdschap naar angst. Uiteindelijk betrap je je erop dat je geregeld met de gedachte leeft dat dit het laatste jaar voor je kind zou kunnen zijn.
Misschien heb je inmiddels naar buiten toe geleerd om je emoties en de pijn bij jou en je gezin niet meer te laten zien. Omdat mensen het niet begrijpen. Of omdat zij van mening zijn dat de pijn bij deze mensen of bij anderen juist heel veel zwaarder dan bij jullie. Of omdat zij aan jou de sociale vraag stellen hoe het met je gaat … maar niet in je antwoord zijn geïnteresseerd.
Je kind kan niet meer
En dan komt er, altijd weer onverwacht, dat onvermijdelijke moment dat je kind aangeeft dat hoe graag het ook wil … hoeveel het ook van jullie houdt … het de kracht niet meer kan opbrengen om verder te kunnen met het leven … niet meer verder wil leven … en besluit dat het zo genoeg is … naar Huis wil. Hoe kan jij als ouder dan uiteindelijk de moed opbrengen om je kind toestemming te geven dat het ook van jou naar Huis mag … ongeacht hoe zwaar dat voor jou ook is? Het worden voor jou op dat moment lange en slapeloze nachten … als je die eerder al niet had.
De aanloop naar het overlijden
Uiteindelijk komt dan het in en in verdrietige moment dat je de aanloop naar het overlijden van je kind bewust mag meemaken. Tijdens die aanloop kan je er alleen maar voor je kind Zijn, terwijl jij je kind nog zo heel veel zou willen geven. Je zo voor je kind zou willen blijven vechten. Zo graag zou willen ruilen met jouw kind.
Op een gegeven moment echter, meestal onverwacht, wordt het heel stil om je heen. Je wereld lijkt te kantelen en langzaam tot stilstand te komen. Het voelt als een in en in vredig moment. Het is het moment dat jij je kind met Liefde toestemming geeft om naar Huis te gaan. En, je beseft dat alles volop in Liefde en Licht tussen jullie is gezegd.
Zodra jij je toestemming hebt gegeven komt langzaam, heel langzaam, jouw wereld weer in beweging. Begin je alle geluiden weer om je heen te horen. Het is ook een moment waarin je diep van binnen een diepe rust voelt en je beseft dat het goed is … dat het zo had moeten zijn!
En dan
Vanaf de geboorte van je kind tot de dag dat je kind van jou naar Huis mocht heb je in de overlevingsstand gestaan, misschien wel jaren. Hoe liefdevol je je kind ook die jaren hebt mogen en kunnen begeleiden, toch was je al die tijd alert of het wel goed ging met je kind. Zelf zal je je vermoedelijk vaak hebben weggecijferd, de gezondheid van je kind was immers belangrijk. De consequentie hiervan kan zomaar zijn dat je al die jaren je gevoel hebt weggedrukt … dat kan je inmiddels heel goed.
Het is stil geworden in huis nu je kind niet meer bij jou is … maar Thuis. Ja, je partner en je andere kinderen zijn er (misschien) nog wel, maar het kind dat je al je aandacht gaf is er niet meer. De afwezigheid wordt door allen gemist en bij jou nog het meest.
Daar staat tegenover dan misschien wel het gevoel dat jij of jullie blij zijn dat je kind Thuis is; gewoon omdat je kind een zwaar leven heeft gehad en eindelijk dat zieke lichaam kwijt is. Het is een begin van een periode waarin langzaam maar zeker de “natuurlijke orde” in en om het gezin weer wordt of kan worden hersteld. Dat proces duurt naar mijn ervaring bijna net zo lang als je kind heeft geleefd. Je emoties verlopen na het overlijden van je kind naar mijn mening ook veel vlakker dan wanneer je kind plotseling is overleden door een tragisch ongeval.
Ineens loop je weer tegen grenzen aan
En ineens loop je daardoor weer tegen grenzen aan. De meeste mensen in je leven zijn niet gewend dat het proces na het overlijden van iemand langdurig kan zijn. Zeker niet in deze tijd waar alles snel, sneller, snelst moet gebeuren. Evenzo zijn deze mensen niet gewend dat het leren omgaan met je verlies en verdriet in jouw situatie best wel lang kan duren. Dan krijg je op een gegeven moment reacties als: “Jeetje, jouw kind is alweer jaren geleden overleden. Ben je daar nu nog niet overheen?” Reacties die op zo’n moment door je ziel snijden, zo pijn doet dat nog steeds voor je. Uitleggen aan die ander heeft geen zin want deze begrijpt het toch niet; die ervaring had je al eerder opgedaan. Het gevolg is dat je bijna onmiddellijk … weer in jouw overlevingsstand schiet … daar ben je inmiddels heel goed in geworden.
Maar besef wel
Maar besef wel dat het goed is voor jou om te leren omgaan met je verdriet en verlies. Besef dat je het niet altijd alleen kan. Besef ook dat je hiervoor niet altijd steun kan zoeken bij je partner. Deze moet immers met datzelfde verlies leren omgaan. Hoe langer het duurt hoe beter het is voor jou om hulp te zoeken bij een professionele ervaringsdeskundige met veel empathie en ervaring voor jou situatie.
Bij een goede professionele opleiding op gebied van rouwbegeleiding is het uitgangspunt dat de begeleider een cliënt tot zover kan begeleiden als deze zelf instaat is om met het eigen verlies om te gaan. In een dergelijke opleiding wordt daar dan ook veel tijd aan besteed. Kortom, je zou ook voor een opleiding kunnen kiezen waarbij je als bonus wordt gecertificeerd als rouwbegeleider. Het certificaat van zo’n opleiding krijg je niet cadeau. Je moet er heel hard voor werken. Trouwens, dat moet je toch al, want het leren omgaan met verlies is heel hard werken. Misschien een schitterende nieuwe uitdaging voor jou omdat je door het verlies van je kind een nieuwe bestemming in je leven mag vinden.
Aan de andere kant, mocht je een rouwbegeleider zoeken om jou te leren omgaan met je verlies en verdriet, zorg er dan wel voor dat deze ervaring heeft en heel goed de grenzen van het eigen verlies kent.
En dan nog een paar laatste opmerkingen
In deze bijdrage gebruik ik nadrukkelijk de woorden leren omgaan met je verlies en je rouw. Het is mijn ervaring dat de rauwe rouw door het verlies van je kind uiteindelijk verandert in de zachte pijn van het verdriet. De scherpe kantjes gaan er af. Maar de pijn van het verlies van je kind gaat nooit over!
In deze bijdrage is er niet alleen de rauwe rouw door het verlies van je kind … aan het einde van de reis … maar juist ook aan het begin van de reis … wanneer je als ouder bij de geboorte van je kind krijgt te horen dat het ernstig ziek is en geen lang leven is gegund. Dat maakt het uiteindelijk juist zo zwaar voor de ouder.
Paradoxaal als het is … ondanks al dat verdriet … al die pijn … en al dat verlies … achteraf gezien had ik er geen dag van willen missen. Het is wat het is … en dat valt niet altijd mee.
