De laatste wens van mijn dochter
Geschatte leestijd: 6 minuten
Vlak na haar geboorte was al bekend dat Anne Birgit, onze dochter, aan Cystic Fibrosis leed. Het had een enorme impact op ons als ouders. Niet alleen omdat ze aan deze ziekte leed, maar vooral omdat de verwachting was dat zij door haar ziekte op (zeer) jonge leeftijd zou overlijden. Het gevolg was dat wij ons van jaar tot jaar afvroegen of het dit keer niet haar laatste zou zijn.
Mijn dochter Anne Birgit heeft gewerkt op een vestiging van het bedrijf waar ik in dienst was. Zij hoorde van de mensen om haar heen hoe ik met mijn teams en medewerkers van mijn klanten binnen mijn projecten werkte en begeleidde.
In de week voor haar overlijden vroeg Anne Birgit of ik haar vrienden wilde bellen opdat zij afscheid konden nemen. Bij een paar van die gesprekken wilde zij ook aanwezig zijn. Ik herinner mij nog hoe zij tijdens die gesprekken met gesloten ogen en een glimlach op haar gezicht naast mij in het ziekenhuis in bed lag.
De laatste tijd had Anne Birgit naar informatie gezocht hoe je kinderen die gingen sterven kon begeleiden en hoe hun ouders daarmee zouden kunnen leren omgaan. Zij had echter niets kunnen vinden dat in haar ogen geschikt was. Haar laatste wens was dat ik ouders ga begeleiden die een kind hebben verloren omdat zij heeft gezien wat ik kan.
In 2000 overleed Anne Birgit op 21-jarige leeftijd met een glimlach op haar gezicht, in de armen van haar moeder.
Een gebroken hart
Mary-Anne, mijn echtgenote, worstelde met het verlies van onze dochter. Enige vorm van hulp en ondersteuning om met het verlies om te gaan wilde of kon ze niet aanvaarden. En al helemaal niet van mij omdat ook ik worstelde met het verlies van onze dochter.
Mary-Anne ontving een kaart van een vrouw die binnen een van mijn teams werkte, een van mijn Gouden Teams. Zij kende de vrouw en liet mij de kaart lezen. De vrouw schreef dat zij mij een licht op haar levenspad vond door de manier waarop ik haar en haar teamleden wist te motiveren en te coachen … waardoor het onmogelijke … mogelijk werd.
In het weekeinde gaf Mary-Anne aan dat zij het compliment herkende en dat zij vond dat dit meer mijn toekomstig pad zou moeten zijn. Op dat pad zou ik volledig mijzelf kunnen zijn … wie ik in de kern ben. Het zou ook helpen bij de invulling van de laatste wens van onze dochter.
Twee dagen later overleed mijn zielenmaatje Mary-Anne aan een gebroken hart.
Het einde van mijn professionele leven
Na een werkzaam leven dat mij enorm veel voldoening gaf, ging ik in 2013 met pensioen. Er was aan dat werkzame leven echter ook een nadeel verbonden: ik was vaak van huis. Ik heb geen idee meer hoe vaak ik rond de wereld ben gereisd, hoeveel steden ik heb gezien laat staan in hoeveel hotels ik heb geslapen. Het gevolg hiervan was dat ik mijzelf als een wereldburger beschouw.
Als managementconsultant en als projectmanager was ik altijd instaat geweest om niet alleen het plezier maar vooral ook de stress in mijn omgeving te zien. Bij anderen kon ik stress zien en aanvoelen … echter niet bij mijzelf. Het gevolg was dat na mijn pensionering mijn lichaam moe was en het wilde herstellen van alle stress die ik in de afgelopen jaren had opgebouwd. Vanzelfsprekend kwam daar ook nog het verlies bij van mijn echtgenote en mijn dochter. Dat bleek toen ik medio 2013 bij toeval ontdekte dat het proces van het leren omgaan met mijn verlies en rouw was begonnen … eindelijk, na jaren!
Doordat ik mijn verlies en rouw woorden probeerde te geven en ook deze begon op te schrijven was ik 13 jaar na mijn belofte aan Anne Birgit begonnen met het invullen van haar laatste wens. Beloven is één ding, het ook nog doen was van een geheel andere orde.
Alle begin is moeilijk
U bent niet de enige die met verlies en rouw op de een of andere manier moet leren omgaan. Door middel van deze blog wil ik u deelgenoot maken van de reis die ik tot nu toe heb gemaakt en nog steeds maak. Ik wil de lessen die ik heb meegekregen, en nog steeds leer, met u delen.
Mijn reis, of misschien beter, mijn pad naar het leren omgaan met verlies, loopt langs onderwerpen als begrip, loslaten, je dacht dat het over was naar afronding en er blijft altijd een restje pijn over. De kern van omgaan met verlies komt naar mijn mening neer op alles uit het leven te halen wat er inzit en ondanks al het leed toch ook een beetje genieten.
Naast deze blog is, in overeenstemming met haar laatste wens van mijn dochter en die van mijn echtgenote, in Nederland een stichting opgezet onder de naam Stichting Jouw Rouwverwerking. Het doel van de stichting is anderen te helpen in het omgaan met verlies en rouw. Buiten Nederland heet de stichting Mourn & Grief Foundation.
Voor mij is het duidelijk dat ik dit niet alleen kan. Ik kan de wereld niet in mijn eentje veranderen. Wat ik wel kan, is mijzelf veranderen en hopelijk kan ik ook anderen leren zien dat het op andere manier kan. Hopelijk verspreiden jullie het nieuws. Je weet nooit wat er in de toekomst zal gebeuren maar ik hoop dat ik met de stichting een verschil kan maken, al is het maar een klein verschil.
Voor het schrijven van de blogs op het gebied van rouw en rouwverwerking heeft de stichting inmiddels van verschillende auteurs een bijdrage mogen ontvangen.
Eerste versie: 23-09-2013.
Laatste bijgewerkte versie: 22-05-2022.
