Wanneer je begint te praten over scheiding, overlijden of verdriet hebben mensen de neiging om de discussie uit de weg te gaan omdat… Ja, waarom eigenlijk? Waarom reageren mensen op die manier?
Na wat onderzoek bij het CBS en een paar checklists over het omgaan met stress blijkt dat gemiddeld een op de 30 tot 35 personen op de een of andere manier met de verwerking van rouw bezig is. Kijk om je heen en vraag je af waarom mensen zo reageren.
Luister naar het nieuws. Dagelijks krijgen mensen te maken met scheiding, overlijden van een dierbare, verlies van werk, een ongeneeslijke ziekte of oorlog. De vraag is niet of, maar juist wanneer het jou of mij overkomt. We houden er niet van en we willen er ver van blijven. In werkelijkheid is het leven echter anders. Kijk om je heen en vraag je af waarom jij zo reageert.
Is het dan beter om ons op de een of andere manier voor te bereiden voor het geval ons iets dergelijks overkomt? Ik weet het niet. Ik heb een behoorlijk aantal mensen verloren die dicht bij me stonden. Telkens was het anders en telkens voelde het anders, niet een beetje maar heel veel anders. Met andere woorden, je erop voorbereiden is moeilijk… zo niet onmogelijk.
Ja, je kunt je voorbereiden op de rituelen die worden uitgevoerd na een scheiding of een overlijden. Maar vanuit emotioneel standpunt bezien? Het is geen toneelstuk waar je toeschouwer bent. Je bent persoonlijk betrokken en het script is telkens anders. Het hangt af van vele factoren, zoals de mensen om je heen, hun onderlinge relaties en de manier waarop zij met rouw omgaan. Familie en aangetrouwde familie kunnen heel emotioneel over de verdeling van de boedel praten; discussies die zelfs zover kunnen gaan dat familiebanden worden verbroken. Hoe meer mensen betrokken zijn hoe ingewikkelder het wordt. Kortom, hoe moet je je op een dergelijke situatie voorbereiden? Persoonlijk ben ik van menig dat dat niet kan, maar… dat betekent naar mijn mening niet dat we het niet kunnen proberen.
Een eerste hobbel die genomen zou kunnen worden is het taboe om over rouw en rouwverwerking te praten. Het gaat over de verdrietige kant van het leven, een kant met een emotionele lading. We willen niet dat het ons overkomt, maar het gebeurt. Het kan zijn dat we er bang voor zijn, bang voor de verandering die ons staat te gebeuren… bang voor het onbekende.
Maar wat de reden ook moge zijn, we hebben iemand verloren en dat heeft een grote impact op ons en ons leven. Soms is dat een harde les en een uiterst pijnlijk proces dat indruist tegen alles wat we voelen en willen. Soms… willen we… of kunnen we ons niet aanpassen. En toch zullen we er op de een of andere manier mee moeten leren leven en een nieuw evenwicht moeten vinden… of niet… met alle gevolgen van dien.
Kortom, het gaat niet over de persoon die we hebben verloren maar het gaat over ons zelf… willen we er daarom niet over praten?
Tekst gewijzigd op 07-06-2016