Beste Lezers,
In een eerdere blog werd beschreven dat rouw en rouwverwerking vele facetten, vele kleuren en vele aspecten hebben ( zie: “Het landschap dat rouw heet” ). Deze week wil ik jullie meenemen naar de grens van dat landschap, de grens die de dood betekent.
Wij gaan het niet hebben over het leven na de dood, een leven waarvan velen van ons denken dat het wel, maar even zovelen van ons denken dat het niet bestaat. Voor ons bestaat het, maar daar gaat het nu niet om. Het gaat over het leven vóór de dood en het besef dat ons leven eindig is. Wat mij in gesprekken telkens opvalt, is dat iedereen weet dat je uiteindelijk sterft maar er feitelijk niet over wil praten, laat staan nadenken.
En dan opeens is de dood daar. Is het niet dat een dierbare, een familielid, een vriendin of vriend overlijdt, dan is het misschien dat jijzelf ernstig ziek bent of dat je voelt aankomen dat het einde van het leven nadert. Dan besef je ineens dat je nog zoveel wilt doen, nog zoveel moet regelen, nog zoveel wil genieten en zoveel wil zien. En dan dringt het tot je door dat het leven wel erg kort is. Dat je keuzes moet maken omdat er nog te weinig tijd is om alles te doen wat op je verlanglijstje staat. Keuzes die je op dergelijke momenten laten zien wat in jouw leven echt belangrijk is en wat niet. Dan ontdek je ineens tijdens gesprekken dat er veel zaken zijn in het leven die er niet toe doen. Je gaat ineens bewuster leven. Of je dit in het leven eerder had willen beseffen is op dat moment voor jou niet meer belangrijk; je kunt de tijd immers niet terugdraaien. Wat je nu nog kunt doen is beseffen dat je leeft en alles uit het leven halen dat voor jou belangrijk is.
Hoe meer wij over de dood nadenken hoe bewuster en intenser we gaan leven. Op zich is dit niet schokkend. We hebben het altijd al geweten maar we hadden het eerder kunnen beseffen. Een aantal bekende uitspraken:
- Stel niet uit tot morgen wat je nog vandaag kan doen (Nederlands gezegde).
- Mens durf te leven (Een lied van Dirk Witte uit 1917).
- Wie de mensen leert sterven, leert ze tevens te leven (Montagne).
- Wie de dood vreest, verliest zelfs het leven dat hij heeft (Cato).
- De dood is een uitdaging die ons vertelt geen tijd te verspillen. Die ons vertelt nu meteen te zeggen dat we van elkaar houden (Leo F Buscaglia).
Kortom, leef en haal alles uit het leven wat er inzit. Wacht niet tot later, maar doe dat nu.
Tja, makkelijk gezegd, Maar wat doe je nu wanneer je oud bent en alle dierbaren om je heen in korte tijd zijn weggevallen? Wat kan je en wat wil je dan nog allemaal doen? En heb je daar dan nog wel de energie voor?
De wereld draait gewoon verder, alleen jouw wereld is niet meer de wereld die hij was. Voor jouw gevoel is je wereld op z’n kop gezet. En de tijd die je nog rest, wordt steeds korter. Je probeert nog van alles af te maken wat je voor je gevoel nog moet doen. Hoe bizar het ook klinkt, het enige wat dan nog overblijft, is het genieten van de mooie dingen die je met elkaar hebt mogen delen en voor elkaar hebt kunnen doen.
En vergeet vooral niet te genieten van alle mooie dingen in het leven dat nog voor je ligt.